Үндэсний номын сангийн шинэ байрыг ирэх сард нээхээр төлөвлөжээ.

Номын сангийн шинэ барилга барих шийдвэр, Ерөнхийлөгчийн зарлиг одоогоос 16 жилийн өмнө буюу 2008 онд гарч байв. Барилгын санхүүжилтийг Төсвийн тухай хуульд тусгаж, барилгын ажлыг 2014 онд эхлүүлсэн гэдэг ч 2012 болон 2013 оны төсвийн тухай хуульд уг төсөл, арга хэмжээ огт тусгагдаагүй байсныг Нээлттэй нийгэм форумын захиалгаар “Монголын эдийн засгийн шинжилгээ, судалгааны төв” ТББ-аас хийсэн “Улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтын төслүүдийн төлөвлөлт болон хэрэгжилтийг судалгаанд дурджээ.

Энэ талаар Монголын эдийн засгийн шинжилгээ, судалгааны төв” ТББ-ын судлаач С.Баттулга “Үндэсний номын сангийн шинэ барилга удахгүй ашиглалтад орох гэж байна. Үндсэндээ 2012-2015 онд төсөл хэрэгжих бөгөөд бид 2015 онд номын сангийн шинэ барилгатай болох төлөвлөгөөтэй эхэлсэн. Гэтэл түүнээс хойш даруй 9 жилийн дараа барилгыг хүлээн авч байна.

2014 онд барилгын ажлын санхүүжилт нь 12 тэрбум төгрөг байсан бол 2023 онд Төсвийн тухай хуульд суусан шинэ номын сангийн төсөвт өртөг хоёр дахин нэмэгдсэн бөгөөд 24 тэрбум төгрөг болжээ. Барилгын ажил олон жил үргэлжлэхээр үнийн өсөлтийн улмаас анхны төсөвт өртөг хүрэлцээгүй болох нь зүйн хэрэг. Хугацаанд нь дуусгаж чадаагүйгээс болоод жил бүр барилгын материалын, барилга ажлын хөлс нэмэгдэж байна. Нэмэгдэхээс ч аргагүй. Магадгүй 2015 онд буюу хугацаанд нь ажлаа дуусгасан бол өнөөдрийнх шиг 24 тэрбум төгрөгийн төсөвт өртөгтэй болохгүй байсан.

Мөн тухайн оны төсвийн тухай хуулийг батлахдаа төсөл, арга хэмжээний гүйцэтгэл, дуусах боломжтой хугацаа зэргийг нарийвчлан нягталж, бодит байдлыг үнэлэхгүй, төсөл, арга хэмжээг хэрэгжүүлж дуусах бодитой цаг хугацааг төлөвлөдөггүй нь харагдаж байна. Тухайлбал, 2014 онд 12 тэрбум төгрөгийн төсөвт өртөгтэй барилгын ажлыг санхүүжүүлэх дүнг ердөө 2.2 тэрбум төгрөгөөр тусгачхаад 2015 онд дуусна гэж төлөвлөх нь үндэслэлгүй байна” гэв.

Ташрамд мэдээлэхэд, Үндэсний номын сангийн барилгыг 1951 онд барьж ашиглалтад оруулсан.  Номын сангийн номын тоо, үйлчлэх хүрээ нь жил бүр өсөн нэмэгдэж уншлагын танхим, фондын даац, орчин нөхцөл нь өнөөгийн стандарт шаардлагад нийцэхгүй, номын сангийн аюулгүй ажиллагааг хангах асуудал тулгарсан. Иймд 2008 онд Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн 173 дугаар зарлиг гарснаар СБД-ийн 7-р хорооны нутаг дэвсгэрт 0.3 га газар олгосон бөгөөд шав тавьснаас хойш 6 жилийн дараа шинэ барилгын ажил эхэлж байжээ.

Ийнхүү шав тавьснаас хойш 16, барилгын ажил эхэлснээс хойш 10 жилийн дараа Үндэсний шинэ номын сангийн барилга энэ сард ашиглалтад орох гэж байна.